Je hebt een account nodig om artikelen op je profiel op te slaan

Afgelopen week berichtten diverse media over een onderzoek van Maastricht UMC naar de preventieve werking van schuimverbanden tegen decubitus. Peter Quataert, voorzitter van de WCS Decubitus Commissie, heeft bedenkingen bij de conclusies die sommige verpleegkundigen, maar ook patiënten, uit dit onderzoek trekken. 'We moeten geen overhaaste conclusies trekken en maar schuimverbanden plakken', zegt hij tegen Nursing.

Een kritische kanttekening van Quataert is dat de omstandigheden in het onderzoek niet te vergelijken zijn met de klinische praktijk. 'In het onderzoek werd slechts 30 minuten scheerbeurt toegepast, bij gezonde mensen en op een plek waar geen botuitsteeksel is. Het is aannemelijk dat een schuimverband in die omstandigheden de huid beschermt. Maar die resultaten vertaal je niet zomaar naar zieke en bedlegerige mensen.' Onderzoeker Luuk de Wert is het daarmee eens. 'In onze studie onderzochten we het werkingsmechanisme van skin shear bij gezonde vrijwilligers. Dit onderzoek ging vooral over dwarskracht en in mindere mate over druk. De resultaten zijn niet direct te vertalen naar de klinische praktijk, maar zijn een eerste aanzet voor vervolgonderzoek.'

Wel geeft De Wert aan dat er in het buitenland goede klinische onderzoeken zijn gedaan waaruit blijkt dat schuimverbanden een meerwaarde kunnen hebben ten opzichte van de normale preventieve maatregelen tegen decubitus. 'Het gaat wel om specifieke patiëntengroepen. Goede resultaten werden gevonden bij immobiele patiënten op de IC, bedlegerige patiënten in een verpleeghuis en ouderen met een heupfractuur.'

Preventief plakken van schuimverbanden is niet zonder risico's, waarschuwt Quataert. 'Schuimverbanden op het stuitbeen zijn alleen een optie voor immobiele en continentpatiënten. Bij andere patiënten bestaat enerzijds het gevaar dat het schuimverband gaat oprollen en nog meer druk veroorzaakt. Aan de andere kant kan het verband verzadigd raken met urine en/of ontlasting en incontinentie-geassocieerde dermatitis (IAD) veroorzaken. Bovendien kun je met een schuimverband de risicogebieden niet meer zien.' De Wert ontdekte ook in een tweede onderzoek onder patiënten in het Maastricht UMC dat schuimverbanden niet goed op hun plaats blijven op het heiligbeen. Dit onderzoek werd voortijdig stopgezet omdat de deelnemende patiënten een relatief laag risico op decubitus hadden en daardoor mobiel waren. 'Voor deze groep zijn preventieve schuimverbanden niet geschikt', legt De Wert uit.

De Wert maakt zich geen zorgen over IAD door verzwakte zwachtels. 'De onderzochte schuimverbanden zijn door de siliconen toplaag in principe waterdicht en moeten dus beschermen tegen urine en ontlasting. Controleer natuurlijk altijd regelmatig of het verband nog op zijn plaats zit en of het vuil of nat is. En net als normaal moet je natuurlijk een decubituscontrole doen.'

Quataert benadrukt dat preventie van decubitus zich nog steeds moet richten op het veranderen van houding en, als dat niet mogelijk is, op een anti-decubitusmatras. Verder is het blootleggen van de hielen met behulp van een kussentje of andere hulpmiddelen de aangewezen methode om de hielen te ontlasten. Verbandmiddelen worden in Nederland niet vergoed als ze preventief worden gebruikt, vult Quataert aan. Dit geldt wel voor anti-decubitus matrassen en hulpmiddelen om de hiel bloot te leggen. De Wert benadrukt ook dat schuimverbanden geen vervanging zijn voor andere preventieve maatregelen tegen decubitus, maar slechts een mogelijke aanvulling voor immobiele patiëntengroepen. 'Bijna alle preventieve maatregelen zijn gericht op het verminderen van de druk, maar er is nauwelijks aandacht voor de schadelijke effecten van schuifkrachten. Schuimverbanden kunnen hier van toegevoegde waarde zijn.'

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.

Bohn Stafleu van Loghum Walmolen 1, 3994 DL Houten Postbus 246, 3990 GA Houten

Neem contact op

Schrijf je in voor de nieuwsbrief